act legal | Specialisten in vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Tag: Schuldenlast

  • De WHOA: wat doet dit ogenschijnlijke wondermiddel nu precies?

    De WHOA: wat doet dit ogenschijnlijke wondermiddel nu precies?

    De WHOA: wat doet dit ogenschijnlijke wondermiddel nu precies?

    10 juni 2024, door Derk van Geel

     

    De WHOA is niet te missen. De media rapporteren over een groot aantal bedrijven dat zich reorganiseert met behulp van dit instrument. Dat varieert van retail tot voetbalclubs en van een restaurantketen tot een hotel. Maar wat doet dit ogenschijnlijke wondermiddel nu precies?

    WHOA staat voor ‘wet homologatie onderhands akkoord’. Een mond vol, maar het komt erop neer dat deze wet bedrijven in staat stelt om hun schuldenlast te reduceren door middel van een schuldenakkoord. Bij een schuldenakkoord doet het bedrijf in moeilijkheden de schuldeisers, aan wie een schuld bestaat die (te) zwaar drukt op het bedrijf, een voorstel tot afkoop van de schuld.

    Waarom was de WHOA nodig?

    Tot voor kort was het zo dat je alleen tot zo’n schuldenakkoord kon komen als alle schuldeisers daaraan meewerken. Als alleen de meerderheid meewerkt, kon de minderheid (of zelfs één crediteur) het akkoord tegenhouden en zo de reorganisatie frustreren, met als gevolg dat het bedrijf failliet ging en ook schuldeisers vaak minder overhielden. Het alternatief was dat een akkoord tot stand kwam via een speciale procedure van surseance van betaling. Langs die weg kon de rechter een minderheid dwingen om mee te doen aan het akkoord, zodat er geen ‘vetorechten’ bij schuldeisers bestonden. Het probleem daarbij was dat surseance van betaling in de praktijk vrijwel altijd een voorportaal is voor faillissement, terwijl het idee nu juist is om het bedrijf te redden.

    Er moest dus een regeling komen, die enerzijds buiten surseance van betaling of faillissement werkt en waarbij anderzijds tegenstemmende schuldeisers wél gedwongen kunnen worden om deel te nemen aan het akkoord. En dat is precies wat de WHOA is geworden.

    WHOA van kop tot staart

    Een WHOA-akkoord komt tot stand nadat een in de wet beschreven proces is gevolgd. Om het proces goed te doorlopen is bijstand van een advocaat en een financieel adviseur nodig. Vaak begint een WHOA-proces met het deponeren van een ‘startverklaring’. Daarmee laat het bedrijf aan de rechtbank zien dat het officieel begint met een WHOA-proces. Vanaf dat moment wordt het uiteindelijke akkoord voorbereid. Er moet eerst worden bepaald wie op dat moment de schuldeisers zijn en wat zij te vorderen hebben. Ook moet worden bekeken wat hun wettelijke rang is. Aan de hand daarvan worden crediteuren ingedeeld in groepen (genaamd ‘klassen’). Als de crediteuren zijn gegroepeerd, moet worden bekeken wat hun perspectief is als het bedrijf failliet gaat. Ofwel: wat zouden de klassen in dat geval van de curator uitgekeerd krijgen? Via het akkoord mag geen voorstel worden gedaan dat lager is dan deze ondergrens. Verder moet worden bekeken wat de méérwaarde is die wordt gecreëerd als het bedrijf door het WHOA-akkoord wordt gered. Het idee is dat die meerwaarde via het voorstel dat wordt gedaan naar de schuldeisers vloeit, zodat zij meeprofiteren van de redding van het bedrijf.

    Als dit is vastgesteld, kan ook worden bepaald welk voorstel aan de verschillende klassen wordt gedaan. Dat voorstel wordt dan in stemming gebracht bij de crediteuren. Nadat de klassen zich via de stemprocedure hebben uitgelaten over het akkoord, kan worden bekeken hoeveel draagvlak er is voor het akkoord. Als er voldoende draagvlak is, kan het bedrijf naar de rechtbank stappen en vragen om het akkoord ook verbindend te verklaren voor die crediteuren of klassen die hebben tegengestemd. Dat heet ‘homologatie’. Als de rechtbank dat doet, is het akkoord geslaagd en kan het worden uitgevoerd. Het hele proces duurt meestal zo’n drie tot zes maanden.

    Voor wie is de WHOA?

    De WHOA is toegankelijk voor bedrijven die enerzijds te kampen hebben met een ondraaglijke schuldenlast, maar aan de andere kant wel levensvatbaar zijn. Dat laatste betekent dat het bedrijf in staat moet zijn om de lopende kosten te betalen en dat aannemelijk is dat het bedrijf ook op langere termijn bestaansrecht heeft. In de praktijk vergt dit doorgaans ofwel het bestaan van een positieve cashflow ofwel de steun van een aandeelhouder (of financier).

    WHOA en Belastingdienst

    De WHOA wordt momenteel heel veel toegepast omdat er veel bedrijven zijn met coronaschulden. Het is namelijk ook mogelijk om die coronaschulden te betrekken bij het WHOA-akkoord. Zowel Belastingdienst als UWV hebben daarvoor een regeling.

    Wettelijke hulpmiddelen

    Wat de WHOA verder zo effectief maakt, is dat de wet verschillende hulpmiddelen kent om het proces te bevorderen. Een van de belangrijkste is een ‘afkoelingsperiode’. Tijdens een afkoelingsperiode mogen schuldeisers geen maatregelen nemen die het bedrijf kunnen schaden, zoals beslagleggen, pandrecht uitwinnen of levering stoppen. Zelfs banken mogen het krediet dan niet opzeggen. Op die manier kan vanuit relatieve rust het akkoord worden voorbereid.

    Kortom

    WHOA is niet voor niets een populair instrument om bedrijven te bevrijden van te hoge schulden. Let wel, een gedegen voorbereiding en een goed gestructureerd proces zijn essentieel voor succes.

    Heeft u behoefte aan meer informatie of advies over de WHOA? Neem vrijblijvend contact op met Derk van Geel, partner insolventierecht & herstructuring via derk.vangeel@actlegal-fort.com.

  • Tijdelijke kwijtscheldingsregeling Belastingdienst loopt 1 april af

    Tijdelijke kwijtscheldingsregeling Belastingdienst loopt 1 april af

    Tijdelijke kwijtscheldingsregeling Belastingdienst loopt 1 april af

    14 februari 2024, door Derk van Geel

     

    Op 6 februari verscheen een rapport van de Algemene Rekenkamer met een overzicht van de wegens corona uitgestelde belastingschulden. Van de oorspronkelijke € 40 miljard 2 aan coronaschulden is inmiddels € 26 miljard afgelost. Er staat dus nog € 14 miljard (status 1-1-2024) open, bij maar liefst 210.000 ondernemers. Het rapport vermeldde ook dat de Belastingdienst te weinig capaciteit heeft om deze schulden te incasseren. En met name die uitkomst haalde de media. Dit laatste schetst echter een verkeerd beeld bij ondernemers. De Belastingdienst gaat deze schulden zeker innen, maar het duurt alleen wat langer. Ondernemers kunnen daardoor het idee krijgen dat ze méér tijd hebben, maar dat is een foute gedachte.

    Nu in actie komen

    De tijdelijke soepele kwijtscheldingsregeling bij de Belastingdienst raakt namelijk op zijn einde. De huidige regeling loopt nog tot 1 april 2024 en vooralsnog wordt deze niet verlengd. Dit betekent dat bedrijven met (corona)schulden nu nog onder zeer gunstige voorwaarden tot kwijtschelding kunnen komen, maar dan moet wel vóór 1 april 2024 een verzoek worden ingediend. Daarna is het niet alleen een stuk lastiger om kwijtschelding te krijgen, maar ook een stuk duurder.

    Na 1 april: lastiger en duurder

    Na 1 april 2024 zal je ofwel via de WHOA moeten saneren of via het reguliere beleid. Dit laatste is vrijwel onmogelijk, blijkt in de praktijk. De WHOA is effectief, maar een stuk kostbaarder. Daarnaast is het beleid nu dat de Belastingdienst bij kwijtschelding afziet van de normale eis dat ze het ten opzichte van andere schuldeisers dubbele percentage wil krijgen. Met andere woorden: ‘U krijgt 50% korting maar deze actie loopt nog tot 1 april’.

    Als bedrijven er nu van uit gaan dat het wel los loopt omdat de Belastingdienst nu niet gaat innen, dan gaat het mis. Er bestaat dus nog korte tijd de mogelijkheid om te proberen schulden te verlichten. Vooral voor bedrijven die op zichzelf levensvatbaar zijn, maar nog coronaschulden hebben, is dit echt een unieke kans.

    Niet de kop in het zand steken

    In de praktijk zien we dat veel ondernemers hopen dat het nog goed komt, zeker nu de indruk bestaat dat de fiscus niet incasseert. Het huidige beleid is nog soepel en de ervaring leert dat het goed mogelijk is om te saneren. Dit lukt alleen als de aanvraag precies voldoet aan de regelingen. Dat vergt in de meeste gevallen een samenwerking tussen de accountant of financieel specialist en een advocaat. De Belastingdienst kijkt immers naar de financiële en juridische kanten.

    Heeft u behoefte aan meer informatie of advies bij het indienen van het een verzoek tot kwijtschelding? Neem vrijblijvend contact op met Derk van Geel, partner insolventierecht & herstructuring via derk.vangeel@actlegal-fort.com.

  • Tijdelijke versoepelingregels voor sanering belastingschulden

    Tijdelijke versoepelingregels voor sanering belastingschulden

    Tijdelijke versoepeling regels voor sanering belastingschulden

    21 juli 2022, door Derk van Geel

    Het MKB heeft in de coronaperiode massaal belastingschulden opgebouwd. Er is gretig gebruik gemaakt van de uitstelregeling van de Belastingdienst. Feitelijk komt het erop neer dat het MKB twee jaar lang nauwelijks belasting heeft betaald. Dat was logisch want de middelen waren nodig om het hoofd boven water te houden. Het MKB heeft daardoor in totaal ongeveer 20 miljard euro aan belastingschulden. Dat is vooral loonheffing en deels btw. De vraag is nu: hoe loopt dit af?

    Terugbetalingsregeling

    De Belastingdienst gaat het bedrag niet geheel afboeken. Dat heeft de minister al laten weten. De Belastingdienst heeft een terugbetalingsregeling van vijf jaar, die start vanaf oktober 2022. Dat is een ruimhartige regeling maar die zal niet voor iedereen ruim genoeg zijn. Al snel gaat het om duizenden euro’s extra aflossen per maand en dat moet allemaal uit de kasstroom komen. Bijvoorbeeld, omdat er ook NOW terugbetaald moet worden, of omdat er andere achterstanden zijn opgebouwd.

    Welke oplossingen zijn er als dit niet betaald kan worden? Dat zijn er in de kern twee:

    1. De ondernemer kan een ‘kwijtscheldingsverzoek’ doen aan de Belastingdienst, of
    2. De ondernemer kan een WHOA-akkoord teweegbrengen.

    Dat werkt alsvolgt:

    Kwijtscheldingsverzoek

    Via een speciaal formulier van de Belastingdienst kan de ondernemer een verzoek tot kwijtschelding doen. In feite doet de ondernemer dan een voorstel tot afkoop van de totale schuld tegen betaling van een deel. Daarvoor gelden belangrijke regels en beperkingen die staan opgenomen in (voornamelijk) de Leidraad Invordering 2008. De Belastingdienst kijkt dan bijvoorbeeld naar de levensvatbaarheid van het bedrijf. Alleen levensvatbare ondernemingen kunnen een kwijtschelding krijgen. Ook kijkt de Belastingdienst of inmiddels lopende verplichtingen worden bijgehouden en wat de dienst zou ontvangen bij faillissement. Het saneringsvoorstel moet altijd een beter perspectief bieden dan dat. Belangrijk is ook dat de Belastingdienst wil dat in principe aan alle crediteuren een voorstel wordt gedaan en niet alleen aan de Belastingdienst. De Belastingdienst wil dan normaal gesproken ook het dubbele percentage ontvangen ten opzichte van andere crediteuren (dus 20% als andere schuldeisers 10% krijgen). Er zijn meer regels, die goed moeten worden bekeken.

    Tijdelijke maatregelen

    De Belastingdienst heeft enkele tijdelijke maatregelen ingesteld om sanering te vergemakkelijken. Als tijdelijke maatregel heeft de dienst aangekondigd dat zij vanaf 1 augustus 2022 bij een saneringsvoorstel met hetzelfde percentage akkoord gaat als overige crediteuren in plaats van met het dubbele percentage. Oftewel, 50% korting. Maar dat is niet alles. Ook heeft de Belastingdienst laten weten het verzoek voor nu zeer welwillend te bekijken en zelfs de stelregel te hanteren: ‘bij twijfel toekennen’. Dat is een zeer toeschietelijke benadering die uitnodigt om hier gebruik van te maken. Alles om het MKB te helpen. En dat is goed.

    WHOA-akkoord

    Het kan lastig zijn om aan alle voorwaarden te voldoen of om alle overige crediteuren die de ondernemer ook moet betrekken bij een sanering, over de streep te trekken. Voor die situatie is een akkoord uit de Wet Homologatie Onderhands akkoord (WHOA) een goede optie. Volgens deze tamelijk nieuwe regeling, kan een saneringsvoorstel worden aangeboden aan verschillende crediteuren. Denk aan de Belastingdienst maar ook UWV, gemeentelijke belastingen, huurschulden, etc. De regeling maakt het mogelijk om het akkoord op te leggen aan crediteuren die het voorstel afwijzen (dwangakkoord). De rechtbank moet daar dan een uitspraak over doen. In de praktijk blijkt deze route zeer effectief. De procedure is bovendien snel (afronding binnen een paar maanden).  De wet stelt wel allerlei procedure-eisen, die moeten worden gevolgd.

    Bedrijf in WHOA?

    Of het WHOA-traject voor u een oplossing biedt, vergt een goede beoordeling. Er zijn verschillende initiatieven in omloop die de procedure proberen te standaardiseren en er zijn inmiddels veel aanbieders via internet, maar pas op, het is maatwerk. Rechtbanken zijn streng en het is geen ‘schuldenwasmachine’. Om een indruk te krijgen of uw bedrijf geschikt zou zijn voor zo’n proces, kijk dan naar de volgende vragen:

    • Kunt u lopende kosten nog een tijdje betalen?
    • Gaat het bedrijf waarschijnlijk failliet als er binnen afzienbare tijd geen schuldverlichting plaatsvindt?
    • Is uw bedrijf levensvatbaar?
    • Hebt u goed zicht op wie de schuldeisers zijn of zij zekerheden hebben?
    • Is er een bedrag beschikbaar om crediteuren een bedrag te bieden dat hoger is dan zij bij faillissement zouden krijgen?

    Is het antwoord op deze vragen ‘ja’ dan zou het voor u kunnen lonen om naar dit traject te kijken. Aan de hand van beperkte informatie kan een specialist vaak snel zien of het voor u een optie zou kunnen zijn. Het traject zelf is ingewikkelder, dat vraagt om goed advies. Let wel, bij de Belastingdienst ligt er nu een unieke kans. Wacht in elk geval niet te lang. Straks is de ‘uitverkoop’ weer voorbij.

    Heeft u vragen over de WHOA? Onze specialisten van het team insolventierecht & herstructuring vertellen u er graag meer over.

  • Casus: de WHOA van ADO Den Haag

    Casus: de WHOA van ADO Den Haag

    Casus: de WHOA van ADO Den Haag

    16 mei 2022, door Derk van Geel

    ADO Den Haag in de problemen

    Voetbalclub ADO Den Haag verkeerde begin 2021 in financieel zwaar weer. De directe aanleiding daarvoor was, dat haar Chinese aandeelhouder een financiering van EUR 2 miljoen niet beschikbaar stelde, terwijl die dat wel had moeten doen. ADO had daardoor een acuut liquiditeitstekort van ongeveer dit bedrag. Daarnaast was duidelijk dat ADO ook een ondraaglijke schuldenlast had. ADO had een reguliere schuldenlast van bijna EUR 18 miljoen verdeeld over circa 150 schuldeisers. ADO was daarnaast verlieslatend. Zo waren er dus drie problemen: (i) een liquiditeitstekort, een (ii) schuldenberg en (iii) verlieslatende onderneming.

    De WHOA

    ADO besloot door middel van een WHOA-procedure deze problemen aan te pakken. De WHOA staat voor Wet Homologatie Onderhands Akkoord. Deze wet biedt de mogelijkheid om via een schuldenakkoord tot een sanering te komen die nodig is om faillissement af te wenden. Het instrument is beschikbaar voor ondernemingen die in de kern levensvatbaar zijn. Het idee is, dat met het saneren van de onderneming een meerwaarde wordt gerealiseerd vanwege het behoud van continuïteit. Deze meerwaarde (althans een deel daarvan) kan dan beschikbaar komen aan de crediteuren, die anders genoegen moeten nemen met hun liquidatieperspectief. Crediteuren krijgen dan een voorstel, dat hen een beter perspectief moet bieden dat in faillissement. Nadat zij gestemd hebben over dit voorstel, kan de onderneming naar de rechtbank gaan, en verzoeken het akkoord voor alle crediteuren verbindende te verklaren (homologeren). De rechtbank beoordeelt of aan de wettelijke vereisten is voldaan. WHOA is dus een saneringsinstrument, bedoeld om een levensvatbaar bedrijf te redden van faillissement, in het belang van zowel de onderneming als van de crediteuren.

    Afkoelingsperiode(n)

    ADO voorzag dat crediteuren zich actief zouden gaan verhalen op haar activa. In dat geval zou de voorbereiding van het akkoord in gevaar komen. Om dat risico te voorkomen, verzocht (en kreeg) ADO van de rechtbank een zogenoemde afkoelingsperiode. Tijdens die afkoelingsperiode worden de rechten van crediteuren om zich te verhalen op goederen van ADO, opgeschort. Dat kan bijvoorbeeld gaan om beslagleggen, goederen terughalen of pandrechten uitwinnen. Op 25 mei 2021 kreeg ADO een afkoelingsperiode tot 1 augustus 2021. Deze periode is later enkele keren verlengd. Een afkoelingsperiode wordt enkel toegekend als de lopende verplichtingen in de tussentijd kunnen worden nagekomen. Omdat ADO een negatieve exploitatie had en een acuut liquiditeitsgat in de beoogde afkoelingsperiode, was de vraag of daarvoor financiering beschikbaar was. Die financiering was er, en was afkomstig uit de transferopbrengsten van een van de spelers. Uit die opbrengst kon ADO de lopende kosten tijdens de afkoelingsperiode betalen. Het eerste probleem werd daarmee tijdelijk opgelost.

    ADO koos er ook voor de rechtbank te vragen een herstructureringsdeskundige te benoemen. Dat is niet verplicht, maar kan een voordeel bieden. Een herstructureringsdeskundige (HD) is een door de rechtbank benoemde functionaris, die zich buigt over het aan te bieden akkoord. Deze persoon houdt zich niet met de business bezig, maar alleen met het WHOA-akkoord.

    Nieuwe aandeelhouder en akkoord

    In de tussentijd ging ADO samen met haar adviseurs en de HD op zoek naar een nieuwe aandeelhouder die haar wel wilde financieren. Dat lukte in de partij Globalon. Globalon wilde de aandelen wel verwerven en zou ADO dan financieren gedurende enkele jaren, en daarvoor minimaal EUR 7,5 miljoen beschikbaar stellen. Hiermee zou het derde probleem tijdelijk worden opgelost. De negatieve exploitatie zou dan immers niet betekenen dat ADO alsnog failliet zou gaan.

    Om de schuldenberg te saneren en om de zittende Chinese aandeelhouder tot aftreden te dwingen, bood ADO een akkoord aan. Daarvoor verdeelde ADO haar crediteuren in vijf klassen volgens de wettelijke rangorde:

    Klasse A Klasse van preferente crediteuren, waartoe enkel de Belastingdienst behoort.
    Klasse B Klasse met concurrente crediteuren
    Klasse C Klasse met enkel een gelieerde partij, ADO Hospitality
    Klasse D Schuldeiser met een achtergestelde lening, te weten aandeelhouder UVS
    Klasse E De aandeelhouder, UWV

    Om te bepalen wat ieders perspectief was bij liquidatie is een taxateur ingeschakeld. Tezamen met de HD werd berekend dat de totale netto-liquidatieopbrengst slechts EUR 450.000 zijn. Dit bedrag zou volledig naar de bank vloeien en de overige crediteuren zouden gaan opbrengst kunnen verwachten. Geen van de crediteuren die onderdeel waren van het akkoord waren -zogezegd- ‘in the money’. Als onderdeel van het akkoord werd aan Klassen A en B een gestaffeld voorstel gedaan met een aflopend percentage. De Belastingdienst kreeg het dubbele percentage aangeboden ten opzichte van de concurrente crediteuren, zoals de Leidraad Invordering vereist. Langs deze weg zou ongeveer EUR 1,5 miljoen via het akkoord beschikbaar komen voor de schuldeisers; zo zou de WHOA een duidelijke meerwaarde bieden ten opzichte van de liquidatie. De gelieerde partij zou de vordering volledig afboeken en hetzelfde gold voor de achtergestelde lening van de aandeelhouder. De aandeelhouder moest ook zijn aandelen inleveren. De uitslag van de stemming over het akkoord was, dat behalve de aandeelhouder, het akkoord op grote steun kon rekenen en met een grote meerderheid is geaccepteerd.

    Homologatie

    Vervolgens moest de rechtbank zich buiten over de vraag of het akkoord kon worden gehomologeerd, zodat dit ook verbindend was voor de tegenstemmende crediteuren. Het antwoord luidde bevestigend. Daarbij moet wel worden opgemerkt, dat de rechtbank enkel aan de algemene afwijzingsgronden hoefde te toetsen omdat de Chinese aandeelhouder weliswaar bezwaren had opgeworpen, maar deze te laat waren ingediend, zodat de rechtbank deze kon negeren. De vraag is, of dit veel verschil had gemaakt.

    Met de homologatie kreeg ADO dus een andere aandeelhouder én lukt het om maar liefst EUR 16 miljoen aan schulden te saneren. En dat tegen betaling van EUR 1,5 miljoen. Om die reden laat deze casus het mogelijke succes van de WHOA goed zien. De casus illustreert overigens ook, dat een goede voorbereiding essentieel is en je soms een beetje geluk moet hebben.

    Wilt u de uitspraken lezen? Deze vindt u hier:

    • Afkoelingsperiode
    • Verlenging afkoelingsperiode
    • Nogmaals verlenging afkoelingsperiode:
    • Homologatie

    Heeft u vragen over de WHOA? Onze specialisten van het team insolventierecht & herstructuring vertellen u er graag meer over.